Autisme en moederschap

Door: Jorien de Jong

Het is 15.10 uur. Tijd om naar school te lopen om de kinderen op te halen. Op het schoolplein staat een aantal ouders in groepjes van twee of drie te praten. Ik wacht zo onopvallend mogelijk bij het fietsenhok tot mijn kinderen uit school komen. Niet omdat ik niet wil praten, maar omdat het mij niet lukt om mij in een gesprek te mengen. Zodra ik het probeer, maak ik fouten en zet ik mezelf voor schut.

Mijn dochter komt als eerst naar buiten als één van de grootste kleuters. Ze is er echt klaar voor om naar groep drie te gaan! Ik geef haar een kus, zeg haar gedag en veeg wat haar uit haar gezicht wat ik vanmorgen nog netjes in een paardenstaart heb gedaan. Ze vraagt of ze alvast naar huis mag. “Maar wil je niet spelen?”, vraag ik. Maar ze is moe en wil naar huis. Ik geef haar de huissleutel en ze is gelijk weg. Na een paar minuten komt mijn zoon naar buiten. Hij rent met een grote glimlach op mij af. Ik zet me schrap, maar hij komt rustig tegen mij aan staan om een knuffel te geven. We lopen hand in hand naar huis.

Onderweg vraag ik hoe het was op school. “Leuk”,  is zijn antwoord. Hier komt verder geen gesprek uit, besef ik. Dan zegt hij dat hij maar twee dingen weet om te doen: op de iPad of op de computer. Ik geef aan dat dit mag als ik eten ga koken, maar dat hij eerst even wat anders moet doen.

Thuis maak ik iets te drinken. Mijn dochter gaat aan tafel zitten om bezig te gaan in een spelletjesboek. Ik besluit ook aan tafel te komen zitten. Mijn zoon heeft  nog een beetje moeite om iets te bedenken dus ik geef hem wat suggesties. Niets lijkt goed te zijn en hij hangt wat op de bank. Ik pak er een schrift bij om de dag van me af te schrijven en hoop dat mijn zoon er ook gezellig bij komt zitten of iets anders gaat doen. Het heeft geen zin om hem hiertoe te dwingen, hij moet even bijkomen van school. Uiteindelijk komt hij er zelf bij zitten met strijkkralen.

Deze situatie is meestal zoals het gaat, maar het is ook een ideale situatie voor mij; we zijn samen, we hebben contact met elkaar zonder dat ik me verplicht voel om een gesprek met ze te voeren. Maar we zijn toch ieder met ons eigen ding bezig en er heerst rust.

Dingen waar ik tegenaan loop als moeder met autisme:

Ik heb moeite met wederzijdse communicatie. Hier staat autisme natuurlijk om bekend, maar het heeft ook zijn weerslag op het ouderschap. Vervelend hierbij is dat er als ouder van je gevraagd wordt sociaal betrokken te zijn bij andere ouders. Vooral in de vorm van “gezellige” social talks. In dit soort contacten zit niet echt een doel behalve het leren kennen van de ouder waar het kind mee omgaat. Onder andere om vertrouwen te winnen. Dat maakt het best wel lastig. Ophalen van kinderen bij vriendjes en vriendinnetjes, gebeurt ook nog eens aan het einde van de dag. Dan ben ik meestal erg moe en vrijwel niet meer in staat tot communicatie. Dit soort dingen laat ik vaak over aan mijn partner.

Ik merk dat non-verbale communicatie bij kinderen een stuk duidelijker zichtbaar is; als ze pijn hebben, huilen ze; als ze gespannen zijn, zijn ze een stuk drukker dan normaal etc. Ik herken de signalen. Dit doe ik door te redeneren en minder op gevoel. Mijn kinderen ken ik gelukkig door en door en in de omgang met mensen die ik beter en langer ken, is het ook makkelijker

Overprikkeling heeft een grote invloed op mijn leven en het is lang niet altijd te voorkomen. Daarbij kan ik niet zomaar zeggen dat ik even een dag op bed blijf liggen. Daarom probeer ik een balans te vinden in het aanpassen in de gezinssituatie en mijn autisme. Dit is niet makkelijk, maar het gaat beter als ik rekening houd met (de kans op) overprikkeling.

Na een drukke dag een dag thuis zitten, kan het verschil maken tussen extreem moe zijn of me zo slecht voelen dat mijn functioneren een stuk achteruit gaat.

Dit is een deel waarin ik me nog aan het ontwikkelen ben. Ik ga makkelijk over mijn grenzen heen.

Ook hierbij krijg ik veel ondersteuning van mijn partner. In het weekend krijg ik soms de kans om midden op de dag even in bed te liggen om bij te komen.

Nieuwe situaties kom ik vaak tegen als ouder. Ik word er gespannen en nerveus van. Dit heeft ook invloed op hoe ik als moeder ben. Bijvoorbeeld een activiteit waar ze heen willen of moeten. Het liefst weet ik alles tot in de details of beleef ik die situatie een keer voordat we erheen gaan.

Ik kan slecht tegen Onverwachte dingen en veranderingen. Het liefst weet ik van tevoren hoe alles gaat verlopen maar dat is juist bij kinderen erg lastig. Het enige wat ik hierbij kan doen is plannen wat te plannen valt en verder alles nemen zoals het komt. Ook al heb ik hier ontzettend veel moeite mee.

Vaak zorgt dit voor een grote warboel in mijn hoofd. Ik ben erachter gekomen dat het helpt om alles op te schrijven. Zo creëer ik voor mezelf overzicht dat ik in mijn hoofd niet kan maken. Alles plannen vind ik erg fijn maar dat gaat simpelweg lang niet altijd in een gezin.

Voordelen wanneer je autisme hebt en kinderen hebt. Deze zijn er zeker ook wel J

We leiden een ontzettend regelmatig leven waardoor de kinderen altijd precies weten waar ze aan toe zijn. Daarnaast kan ik soms net zo enthousiast reageren als de kinderen en zorg ik voor rust in huis.

Conclusie

Ik heb ze genoeg te bieden als ouder maar het is voor mij ook erg fijn dat mijn partner in verschillende situaties alles van me over kan nemen.

Er is ontzettend veel te schrijven over ouderschap wanneer je autisme hebt. Dit is niet in één blog te stoppen. Daarom wil ik in toekomstige blogs inzoomen op kleinere onderwerpen die met autisme en ouderschap te maken hebben.

17 gedachten over “Autisme en moederschap”

  1. Inderdaad heel herkenbaar! Mijn zoon heeft al jaren de diagnose pdd-nos. Door hem een spiegel voorgedragen en sinds een aantal jaar weet ik dat ik ook ass heb. Mijn zoon heeft me al heel veel geleerd. En samen zoeken we een weg in het autisme en het ouderschap!

    1. Claudia, Zover ben ik nog niet. Ik weet net dat mijn zoon Asperger heeft en vraag me af of het helpt a;s ik mij laat testen. Wat levert het op. Ik ben bang dat ik mijn zoon zo gemaakt heb, door enorm te controleren/structureren. Door hem zie ik mij ook nu. En ik ben niet blij met wat ik zie.

      1. Hallo claudia,
        Wat begrijpelijk maar ook jammer dat je dat zo ziet. Asperges komt niet door opvoeding. En dingen van jezelf in jd zoon zien heeft niet negatief te zijn. Hij is een eigen persoon. Met zijn eigen ervaringen en die hoeven niet dezelfde te zijn als die van jou.
        Je weet het pas net, en er komt veel oo je af en door je heen lijkt mij.
        Ik herken dat, mijn zoon heeft de diagnose gekregen toen hij 9 was. Het heeft ons juist geholpen ,uiteindelijk, om hem en hij zichzelf beter te begrijpen. Het heeft tijd, geduld en begrip nodig. Nu is mijn zoon 19, heeft een groep fijne vaste vrienden en studeert scheikunde.
        Ik wilde je laten weten dat ik begrijp waar je doorheen gaat, maar ook laten weten Day het niet negatief hoeft te zijn.

  2. Wat een herkenning, toen mijn zoontje bleef zitten en naar een andere klas met andere ouders en kinderen ging. Was dat een hel voor mij. Dat is vaak dat ik de moeite heb. Hoe leggen jullie dit uit aan je kinderen. Nu mijn zoontje 14 is, weet hij van autisme, alsof ik vaak de onvolwassen ben.

  3. Dankje wel voor je blog. Ik ben zelf een moeder met ass en mijn dochter van 5 heeft het waarschijnlijk ook. Dat van het schoolplein halen en het gevoel daarbij erg herkenbaar en de verplichte schoolfeesten. Veel herkenning. Ik vergelijk mij veel met ‘gewone’moeders. Dat is niet goed voor mijn zelfbeeld.
    Mijn nieuwe partner is erg begripvol en ondersteunend waardoor eigenlijk ik en mijn dochter er erg op voorruit zijn gegaan. Het is was voor mij ook moeilijk om iemand echt toe te laten in mijn leven. Liever doe ik alles zelf en heb ik zelf de controle. Heb In de zomervakantie vele uitjes met mijn dochter gedaan en ik ben zwanger met veel kwaaltjes dat heeft mij zeer overprikkeld. Ik moet veel van mezelf en wil graag gewoon functioneren. Tot voor kort deed ik vrijwilligerswerk maatschappelijk begeleider dat zie ik nu niet meer zitten met een 2e kind op komst. Ook oppas heb ik vrij weinig en veel wantrouwen in mensen.

  4. Ik moet er bijna van huilen. Ik heb zelf ook autisme en nu een zoontje van 2,5 en dochtertje van 10 maanden. De onregelmatigheid van alles is zo vermoeiend voor mij. Je weet nooit wanneer ze wakker worden, wanneer ze gaan huilen, of ze uberhaubt een dutje doen zodat ik ook even kan rusten. Daarbij werkt mijn man hele onregelmatige diensten die bijna altijd uren uitlopen. Het niet weten waar ik aan toe ben is slopend.
    Ik ben nu ook al bang voor de praatjes op het schoolplein. Werd zelf erg gepest vroeger en ik zie het weer helemaal terugkomen. Gelukkig heb ik nog even voor die periode aanbreekt.
    Het is erg herkenbaar wat je schrijft. Ik ben ook net zo enthousiast als de kinderen en er is hier in huis veel regelmaat 🙂

  5. Hier ook een moeder met Asperger syndroom. Mijn vriend ken ik via lotgenotencontact en heeft dus ook vorm van autisme. Zoon van 5 jaar heeft ook autisme. Ik herken je verhaal grotendeels. Je bent zeker niet de enige.

    1. Ook ik ben een jonge moeder met ASS. (28)
      Ik heb heel lang niet geweten dat ik ASS heb en ik geloof dat ik het mede daardoor ook best zwaar kreeg te verduren groeiende. Sinds ik de diagnose heb begrijp ik mezelf steeds meer. Maar moeder zijn is knap lastig, idd. het gegeven dat ze onvoorspelbaar zijn.. Mijn zoon doet iets magisch waarbij hij net voor het aflopen van een spel besluit dat het vroegtijdig afgelopen is, dat bijvoorbeeld is er een waar ik maar niet aan kan wennen.. The small talks zijn toch inderdaad het aller ergst. Ik per definitie bij de anders ouders voor schut en dat wil je je kinderen ook niet aan doen.

  6. Goede om te lezen dat jullie er positief in staan. Voor mij is het een drama. Ik kan mijn draai niet vinden. Ik heb ontzettend veel problemen in de opvoeding van mijn dochter, nu 11 jaar.
    ik vind geen steun bij de hulpverlening of mijn man. Ik heb het gevoel dat ik er alleen voor sta. Niet leuk dus……………

    1. Dat klinkt zeker niet leuk. Heb je al eens contact gehad met lotgenoten via bijvoorbeeld de NVA? En kun je de school van je dochter misschien betrekken?

    2. Beste Karin
      Weet dat je er niet alleen mee zit….Ik ben een mama van een zoon van 22 met autisme en heb ook regelmatig het gevoel alleen te staan bij de specifieke zorg over onze zoon. Heel moeilijk om specifieke hulp te krijgen in de omgeving….want hoe leg je uit wat wij dagelijks voor hindernissen meemaken? Mijn situatie is weliswaar iets anders dan die van jouw, maar langs deze weg heel veel sterkte gewenst.Laten we elkaar moed inspreken en het dag per dag proberen aan te pakken. Heel veel liefs gewenst Karin.Lieve

    3. Al lang geleden, toch benieuwd: hoe gaat het nu?? Mijn kinderen zijn al volwassen, maar vooral de puberteit was vreselijk. Dacht dat het nooit meer goed zou komen… Betrok alle boze buien op mezelf… Nu een veel betere band met hen.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *